ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ: ଯୋଗ୍ୟ ଭୋଟରଙ୍କ ନିମନ୍ତେ ଗୃହ ମତଦାନ ସୁବିଧାକୁ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ବୃଦ୍ଧି

ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ: ଶାରୀରିକ କିମ୍ବା ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ କାରଣରୁ ଯେପରି କୌଣସି ଯୋଗ୍ୟ ଭୋଟର ସେମାନଙ୍କ ମତଦାନ ଅଧିକାରରୁ ବଞ୍ଚିତ ନ ହୁଅନ୍ତି ସେଥିପାଇଁ ଭାରତୀୟ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ୨୦୨୪ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତୀକରଣ ଏବଂ ଉପଲବ୍ଧତା ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ଦିଗରେ ବ୍ୟାପକ ପଦକ୍ଷେପ ନେଇଛନ୍ତି। ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା ୬ଟି ପର୍ଯ୍ୟାୟ ନିର୍ବାଚନ ସରିବା ପରେ ଭିନ୍ନକ୍ଷମ, ବରିଷ୍ଠ ନାଗରିକ, କିନ୍ନର, ପିଭିଟିଜି ଭଳି ବିଭିନ୍ନ ବର୍ଗର ଭୋଟରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରବଳ ଉତ୍ସାହ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଥିଲା। ୮୫ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ବୟସ୍କ ବରିଷ୍ଠ ନାଗରିକ ଏବଂ ୪୦% ବେଞ୍ଚମାର୍କ ଅକ୍ଷମତା ଥିବା ଦିବ୍ୟାଙ୍ଗମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଘରେ ବସି ମତଦାନ ସୁବିଧା ୨୦୨୪ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନରେ ସର୍ବଭାରତୀୟ ଭିତ୍ତିରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ବୃଦ୍ଧି କରାଯାଇଛି। ମୁଖ୍ୟ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନର ଶ୍ରୀ ରାଜୀବ କୁମାର, ନିର୍ବାଚନ କମିଶନର ଶ୍ରୀ ଜ୍ଞାନେଶ କୁମାର ଏବଂ ଡ. ସୁଖବୀର ସିଂ ସାନ୍ଧୁଙ୍କ ନେତୃତ୍ୱରେ ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ଏହି ମିଳିତ ପ୍ରୟାସ ରେ ରାଜ୍ୟ/କେନ୍ଦ୍ର ଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରୁ ଅନେକ ସଫଳତାର କାହାଣୀ ଦେଖିବାକୁ ମିଳିଛି ଯେଉଁଠାରେ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ -୨୦୨୪ ର ଷଷ୍ଠ ପର୍ଯ୍ୟାୟ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନିର୍ବାଚନ ଶେଷ ହୋଇଛି । ସିଇସି ରାଜୀବ କୁମାର କହିଛନ୍ତି ଯେ “ନିର୍ବାଚନରେ ନିରନ୍ତର ଉନ୍ନତି ପାଇଁ ପ୍ରୟାସ କରିବା ଆୟୋଗର ଗଭୀର ସଂକଳ୍ପ ବିଶ୍ୱବ୍ୟାପୀ ନୂତନ ମାନଦଣ୍ଡ ସ୍ଥାପିତ କରୁଥିବା ପ୍ରକ୍ରିୟା। ନିର୍ବାଚନକୁ ଆମ ଦେଶର ଗୌରବ ଏବଂ ବିବିଧତାର ଭାବନାକୁ ପ୍ରକୃତରେ ପ୍ରତିଫଳିତ କରିବା ପାଇଁ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନ ସଂକଳ୍ପବଦ୍ଧ । ସମଗ୍ର ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତୀକରଣ ଏବଂ ଉପଲବ୍ଧତାର ନୀତି ଏବଂ ଅଭ୍ୟାସଗୁଡ଼ିକୁ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ଏବଂ ଗଭୀର ଭାବରେ ସମନ୍ୱିତ କରିବା ପାଇଁ ଇସିଆଇ ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ଏବଂ ସମାଜ ସମ୍ମୁଖରେ ଏକ ଉଦାହରଣ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। ଦୁଇ ବର୍ଷ ତଳେ ଭୋଟର ତାଲିକାରେ ଯୋଗ୍ୟ ନାଗରିକଙ୍କ ପଞ୍ଜୀକରଣ ଓ ଅପଡେଟ୍ ପାଇଁ ଜୋରଦାର ଉଦ୍ୟମ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ବର୍ଗର ଭୋଟରଙ୍କୁ ଟାର୍ଗେଟ କରି ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପଞ୍ଜୀକରଣ ଅଭିଯାନ, ଶିବିର ଆୟୋଜନ କରି ଏହା ସମ୍ଭବ ହୋଇଛି। ମତଦାନ ଅଧିକାରରୁ ବଞ୍ଚିତ ହେବାର ଆଶଙ୍କା ଥିବା ସମ୍ପ୍ରଦାୟ ମଧ୍ୟରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ବୃଦ୍ଧି ପାଇଁ ଇସିଆଇ ଏକ ବହୁମୁଖୀ ରଣନୀତି ଗ୍ରହଣ କରିଛି।
ଏହି ବିକଳ୍ପ ଗୃହ ମତଦାନ ସୁବିଧା ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଏକ ବଡ଼ ପରିବର୍ତ୍ତନ କୁ ଦର୍ଶାଉଛି ଏବଂ ଭାରତର ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ଇତିହାସରେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଉପଲବ୍ଧ ହୋଇଛି । ୮୫ ବର୍ଷରୁ ଅଧିକ ବୟସର କିମ୍ବା ୪୦ ପ୍ରତିଶତ ଭିନ୍ନକ୍ଷମ ଥିବା ଯେକୌଣସି ଯୋଗ୍ୟ ନାଗରିକ ଏହି ନିର୍ବାଚନରେ ପୋଷ୍ଟାଲ ବାଲଟ୍ ଜରିଆରେ ହୋମ୍ ଭୋଟିଂ ସୁବିଧା ପାଇପାରିବେ। ଏହି ସୁବିଧାକୁ ଭୋଟରଙ୍କ ଉତ୍ସାହଜନକ ପ୍ରତିକ୍ରିୟା ମିଳିଛି। ଭୋଟର ଏବଂ ଘରେ ବସି ଭୋଟ୍ ଦେଉଥିବା ଭୋଟରଙ୍କ ଦୃଶ୍ୟ ଦେଶର ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରାନ୍ତରୁ ସୋସିଆଲ ମିଡିଆରେ ଚର୍ଚ୍ଚାର ବିଷୟ ପାଲଟିଛି। ମତଦାନର ଗୋପନୀୟତା ବଜାୟ ରଖିବା ସହ ପୋଲିଂ କର୍ମଚାରୀ ଏବଂ ସୁରକ୍ଷା କର୍ମୀଙ୍କୁ ନିୟୋଜିତ କରି ଘରୁ ମତଦାନ ହୋଇଥାଏ। ପ୍ରାର୍ଥୀଙ୍କ ଏଜେଣ୍ଟମାନଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ ଏହି ପ୍ରକ୍ରିୟା ଦେଖିବା ପାଇଁ ପୋଲିଂ ଟିମ୍ ସହିତ ଯିବାକୁ ଅନୁମତି ଦିଆଯାଇଛି। ଯେକୌଣସି ଭିତ୍ତିଭୂମି ଅଭାବକୁ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିଥିଲେ ଯେ ପ୍ରତ୍ୟେକ ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ର ତଳ ମହଲାରେ ଅଛି, ଯେଉଁଥିରେ ରାମ୍ପ, ଭୋଟରଙ୍କ ପାଇଁ ସଙ୍କେତ, ପାର୍କିଂ ସ୍ଥାନ, ପୃଥକ ଧାଡ଼ି ଏବଂ ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବୀ ସମେତ ମୌଳିକ ସୁବିଧା ରହିଛି। ଏହାବ୍ୟତୀତ ନିର୍ବାଚନ କମିସନଙ୍କ ‘ସକ୍ଷମ ଆପ୍’ ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ରରେ ହ୍ଵିଲଚେୟାର, ପିକ୍ ଆଣ୍ଡ ଡ୍ରପ୍ ଏବଂ ସ୍ୱେଚ୍ଛାସେବୀ ସେବା ଭଳି ବିଭିନ୍ନ ସୁବିଧା ପାଇବା ପାଇଁ ଦିବ୍ୟାଙ୍ଗମାନଙ୍କୁ ସୁବିଧା ପ୍ରଦାନ କରିଛି। ନିର୍ବାଚନ ଘୋଷଣା ହେବା ପର ଠାରୁ ସକ୍ଷମ ଆପ୍ ର ୧.୭୮ ଲକ୍ଷରୁ ଅଧିକ ଡାଉନଲୋଡ୍ ହୋଇଛି। ଦୃଷ୍ଟିହୀନ ଭୋଟରଙ୍କ ସହାୟତା ପାଇଁ ଇଭିଏମ୍ ରେ ବ୍ରେଲ୍, ବ୍ରେଲ୍ ସକ୍ଷମ ଇପିଆଇସି ଏବଂ ଭୋଟର ସ୍ଲିପ୍ ର ବ୍ୟବସ୍ଥା ମଧ୍ୟ ଆୟୋଗ କରିଛନ୍ତି। ଏହାବ୍ୟତୀତ ଇଂରାଜୀ ଓ ହିନ୍ଦୀ ଭାଷାରେ ଭିନ୍ନକ୍ଷମ ଓ ବରିଷ୍ଠ ନାଗରିକଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଭୋଟର ଗାଇଡ୍ ଉପଲବ୍ଧ କରାଯାଇଥିଲା, ଯେଉଁଥିରେ ପଞ୍ଜୀକରଣ ପ୍ରକ୍ରିୟା ସମ୍ପର୍କରେ ସୂଚନା ଦିଆଯାଇଥିଲା।
ମତଦାନରେ ଶାରୀରିକ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଦୂର କରିବା ସହିତ ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ କିନ୍ନର, ଯୌନକର୍ମୀ, ପିଭିଟିଜି ଭଳି କେତେକ ଦୁର୍ବଳ ଜନସଂଖ୍ୟାକୁ ନେଇ ସାମାଜିକ ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ଏବଂ କଳଙ୍କ ଦୂର କରିବା ପାଇଁ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗ ପ୍ରୟାସ କରିଥିଲେ। ନାଗରିକ ସମାଜ ର ସହଯୋଗରେ ଥାନେ ଜିଲ୍ଲା ଦ୍ୱାରା ତୃତୀୟ ଲିଙ୍ଗ (ଟିଜି) ଭୋଟର ଏବଂ ଯୌନ କର୍ମୀ ଏବଂ ପିଭିଟିଜି ଭଳି ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଅବହେଳିତ ସମ୍ପ୍ରଦାୟକୁ ନାମ ଲେଖାଇବା ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଶିବିରର ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଥିଲା। ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ୪୮,୨୬୦ରୁ ଅଧିକ ଟିଜି ପଞ୍ଜୀକୃତ ହୋଇଥିବା ବେଳେ ସେଥିମଧ୍ୟରୁ ତାମିଲନାଡୁରେ ସର୍ବାଧିକ ୮୪୬୭ ଜଣ ତୃତୀୟ ଲିଙ୍ଗ ଭୋଟର ଥିବା ବେଳେ ଉତ୍ତରପ୍ରଦେଶରେ ୬୬୨୮ ଟିଜି ଏବଂ ମହାରାଷ୍ଟ୍ରରେ ୫୭୨୦ ଟିଜି ଅଛନ୍ତି। ଏସଭିଇଇପି ପଦକ୍ଷେପର ଏକ ଅଂଶ ଭାବରେ ଆୟୋଗ ୧୬ ମାର୍ଚ୍ଚ, ୨୦୨୪ରେ ଆଇଡିସିଏ (ଇଣ୍ଡିଆନ୍ ଡେଫ୍ କ୍ରିକେଟ୍ ଆସୋସିଏସନ୍) ଏବଂ ଡିଡିସିଏ (ଦିଲ୍ଲୀ ଜିଲ୍ଲା କ୍ରିକେଟ୍ ଆସୋସିଏସନ୍) ଟିମ୍ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ଟି-୨୦ କ୍ରିକେଟ୍ ମ୍ୟାଚ୍ ଆୟୋଜନ କରିଥିଲେ, ଯାହା ଦ୍ୱାରା ପିଡବ୍ଲ୍ୟୁଡି ଭୋଟରଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ମତଦାତା ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ଏବଂ ସମାବେଶୀ ନିର୍ବାଚନକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରାଯିବ। ପ୍ରତ୍ୟେକ ଏସିରେ ଅତିକମରେ ଗୋଟିଏ ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ଥାପନ କରିବା ପାଇଁ ଆୟୋଗ ଯଥା ସମ୍ଭବ ପ୍ରୟାସ କରିଥିଲେ, ଯାହାକୁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଭାବେ ପିଡବ୍ଲୁଡି ଅଧିକାରୀମାନେ ପରିଚାଳନା କରୁଥିଲେ। ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ -୨୦୨୪ ପାଇଁ ସମଗ୍ର ଦେଶରେ ପାଖାପାଖି ୨୬୯୭ଟି ପିଡବ୍ଲ୍ୟୁଡି ପରିଚାଳିତ ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଛି, ଯେଉଁଥିରେ ଉତ୍ତର ପ୍ରଦେଶରେ ସର୍ବାଧିକ ପିଡବ୍ଲୁଡି ମାନବ ଯୁକ୍ତ ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ର ଅର୍ଥାତ ୩୦୨ଟି ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଛି।
ବାସହୀନ ଏବଂ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଯାଯାବର ଗୋଷ୍ଠୀ ଉଚ୍ଚ ନିର୍ବାଚନୀ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ହାସଲ କରିବାରେ ଅନ୍ୟ ଏକ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଜନସଂଖ୍ୟା ଅଟନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କର ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପରିସ୍ଥିତି କାରଣରୁ, ଏହି ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ବାସସ୍ଥାନର ପ୍ରମାଣ ଅଭାବରୁ ଅଜାଣତରେ ନିର୍ବାଚନୀ ବହିଷ୍କାରର ସମ୍ମୁଖୀନ ହୋଇପାରନ୍ତି । ତେବେ ଗତ ଦୁଇ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଭୋଟର ଭାବେ ପଞ୍ଜୀକୃତ କରିବା ସହ ମତଦାନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରୟାସ କରାଯାଇଥିଲା। ପୂର୍ବରୁ ଅପହଞ୍ଚ ଅଂଚଳରେ ନୂଆ ପୋଲିଂ ବୁଥ୍ ଥିବାରୁ ପିଭିଟିଜିକୁ ବ୍ୟାପକ ଭାବେ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି। ଅନେକ ରାଜ୍ୟ/କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳରେ, ଯେଉଁଠାରେ ପିଭିଟିଜି ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ବସବାସ କରନ୍ତି, ସେଠାରେ ପିଭିଟିଜିଗୁଡ଼ିକ ଦୁର୍ଗମ ଅଞ୍ଚଳରୁ ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ରରେ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ମାଗଣା ପରିବହନ ସୁବିଧା ଯୋଗାଇ ଦିଆଯାଇଛି। ଏକ ଐତିହାସିକ ପଦକ୍ଷେପ ସ୍ୱରୂପ ଗ୍ରେଟ୍ ନିକୋବରର ଶୋମ୍ପେନ୍ ଜନଜାତି ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ-୨୦୨୪ରେ ଭୋଟ୍ ଦେଇଛନ୍ତି।
ନିର୍ବାଚନ ସଚେତନତାକୁ ପ୍ରୋତ୍ସାହିତ କରିବା ଏବଂ ନିର୍ବାଚନରେ ଭାଗିଦାରୀ ଏବଂ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତୀକରଣର ଭାବନା ସୃଷ୍ଟି କରିବା ପାଇଁ, ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ ସମ୍ପ୍ରଦାୟକୁ ଅଧିକ ସାମିଲ କରିବା ପାଇଁ ଇସିଆଇ ୧୧ ଜଣ ପିଡବ୍ଲୁଡି ବ୍ୟକ୍ତିଙ୍କୁ “ଇସିଆଇ ଆମ୍ବାସାଡର” ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ କରିଛି । ନିର୍ବାଚନରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ଏବଂ ମାଲିକାନା ଭାବନା ବିକଶିତ କରିବା ପାଇଁ ପିଡବ୍ଲ୍ୟୁଡିମାନଙ୍କର ବିଶେଷ ଆବଶ୍ୟକତା ବିଷୟରେ ପୋଲିଂ କର୍ମଚାରୀମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଶିକ୍ଷଣ ଏବଂ ସଚେତନ କରାଯାଇଥିଲା । ଭିନ୍ନକ୍ଷମ ଏବଂ ବରିଷ୍ଠ ନାଗରିକମାନଙ୍କୁ ଉନ୍ନତ ସୁବିଧା ପ୍ରଦାନ କରିବା ପାଇଁ ରାଜ୍ୟ ସିଇଓମାନେ ସମ୍ପୃକ୍ତ ରାଜ୍ୟର ରାଜ୍ୟ ଭିନ୍ନକ୍ଷମ ଏବଂ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ବିଭାଗ ସହିତ ସହଯୋଗ କରିଥିଲେ। ଏଥିସହ ନିର୍ବାଚନ କମିସନଙ୍କ ଏକ ଟିମ୍ ମୁମ୍ବାଇ ସହରର ଥାନେ ଜିଲ୍ଲା ଏବଂ କାମାଥିପୁରା ଗସ୍ତ କରି ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ରହୁଥିବା କିନ୍ନର ଏବଂ ମହିଳା ଯୌନକର୍ମୀମାନଙ୍କ ସହ ଏକ ଖୋଲା ଆଲୋଚନା କରି ନିର୍ବାଚନୀ ଅଂଶଗ୍ରହଣରେ ସମ୍ମୁଖୀନ ହେଉଥିବା ଆହ୍ୱାନଗୁଡ଼ିକୁ ଭଲ ଭାବରେ ବୁଝିବା, ଏହି ମତଦାତାଙ୍କ ପ୍ରତି କ୍ଷେତ୍ର ବ୍ୟବସ୍ଥାକୁ ସଚେତନ କରିବା ଏବଂ ଏହି ଭୋଟରମାନଙ୍କୁ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ-୨୦୨୪ ରେ ସେମାନଙ୍କ ଅଂଶଗ୍ରହଣ ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ଉତ୍ସାହିତ କରିଥିଲେ। ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନ-୨୦୨୪ରେ ପିଡବ୍ଲ୍ୟୁଡି ଭୋଟରଙ୍କୁ ସେମାନଙ୍କ ମତାଧିକାର ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ଉତ୍ସାହିତ କରିବା ପାଇଁ ଆୟୋଗ ଅର୍ଜୁନ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ ସୁଶ୍ରୀ ଶୀତଲ ଦେବୀଙ୍କୁ ଏବଂ ପାରା ଆର୍ଚରଙ୍କୁ ଇସିଆଇ ନ୍ୟାସନାଲ ଆଇକନ୍ ଭାବେ ନିଯୁକ୍ତ କରିଛନ୍ତି। ଏଥିସହ ନିର୍ବାଚନ କମିସନଙ୍କ ବିଭିନ୍ନ ଭୋଟର ସଚେତନତା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମରେ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରିବା ଏବଂ ପିଡବ୍ଲ୍ୟୁଡି ଭୋଟରଙ୍କ ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ୧୧ ଜଣ ବିଶିଷ୍ଟ ପିଡବ୍ଲୁଡି ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱଙ୍କୁ ନିର୍ବାଚନ ଆୟୋଗର ଆମ୍ବାସଡର ଭାବେ ନିଯୁକ୍ତ କରାଯାଇଛି । ଏହାବ୍ୟତୀତ ଆୟୋଗ ରାଜ୍ୟ/କେନ୍ଦ୍ରଶାସିତ ଅଞ୍ଚଳ ପାଇଁ ଷ୍ଟେଟ୍ ପିଡବ୍ଲ୍ୟୁଡି ଆଇକନ୍ ମଧ୍ୟ ନିଯୁକ୍ତ କରିଛନ୍ତି।ଗୁଜରାଟର ମେହସାନା ଜିଲ୍ଲାରେ ସଚେତନତା ସୃଷ୍ଟି ପାଇଁ ପିଡବ୍ଲ୍ୟୁଡି ଭୋଟରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଏକ ହ୍ୱିଲଚେୟାର ରାଲି ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଥିଲା। ଚଳିତ ନିର୍ବାଚନରେ ପିଭିଟିଜିର ଅଂଶଗ୍ରହଣ ବୃଦ୍ଧି କରିବା ପାଇଁ “ମତଦାତା ଅପିଲ ପତ୍ର” ସମେତ ଏକ ବ୍ୟାପକ ଅଭିଯାନ ଆରମ୍ଭ କରାଯାଇଥିଲା ।
କୌଣସି ଭୋଟର ଯେପରି ପଛରେ ନ ପଡ଼ିବେ ସେଥିପାଇଁ ଆୟୋଗ ପ୍ରତିଶ୍ରୁତିବଦ୍ଧ ଏବଂ ଦେଶର ଦୁର୍ଗମ କୋଣ ଅନୁକୋଣରେ ରହୁଥିବା ଭୋଟରଙ୍କ ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ପଦକ୍ଷେପ ଗ୍ରହଣ କରିଛନ୍ତି। ଉଦାହରଣ ସ୍ୱରୂପ ଗୁଜରାଟର ଆଲିଆବେଟ୍ ରେ ଥିବା ଏକ ସିପିଂ କଣ୍ଟେନରରେ ଏହି ଅଞ୍ଚଳରେ ବସବାସ କରୁଥିବା ଆଦିବାସୀ ଭୋଟରଙ୍କ ନିକଟରେ ପହଞ୍ଚିବା ପାଇଁ ଏକ ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ର ସ୍ଥାପନ କରାଯାଇଥିଲା। ସେହିପରି ଛତିଶଗଡ଼ର ବସ୍ତର ଓ କାଙ୍କେର ପିସିର ୧୦୨ ଟି ଗାଁର ଭୋଟରମାନେ ପ୍ରଥମ ଥର ପାଇଁ ଲୋକସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ନିଜ ଗାଁରେ ସ୍ଥାପିତ ପୋଲିଂ ବୁଥରେ ମତଦାନ କରିଛନ୍ତି । ଏହାବ୍ୟତୀତ ଚଳିତ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ୨୦୨୪ରେ କାଶ୍ମୀର ପ୍ରବାସୀଙ୍କ ମତଦାନକୁ ସୁଗମ କରିବା ପାଇଁ ଏକ ବଡ଼ ନିଷ୍ପତ୍ତି ନେଇ ନିର୍ବାଚନ କମିଶନ ଜମ୍ମୁ ଓ ଉଧମପୁରରେ ରହୁଥିବା ଉପତ୍ୟକାର ବିସ୍ଥାପିତ ଲୋକଙ୍କ ପାଇଁ ଫର୍ମ-ଏମ୍ ପୂରଣ କରିବାର ଜଟିଳ ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଉଚ୍ଛେଦ କରିଛନ୍ତି। ଏହାବ୍ୟତୀତ ଜମ୍ମୁ ଓ ଉଧମପୁର ବାହାରେ ରହୁଥିବା ପ୍ରବାସୀ (ଯେଉଁମାନେ ଫର୍ମ ଏମ୍ ଦାଖଲ ଜାରି ରଖିବେ) ସେମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଇସିଆଇ ଫର୍ମ-ଏମ୍ ସହିତ ଯୋଡ଼ି ହୋଇଥିବା ସାର୍ଟିଫିକେଟ୍ର ସ୍ୱୟଂ-ପ୍ରମାଣୀକରଣକୁ ଅନୁମତି ଦେଇଛି, ଯାହା ଫଳରେ ଗେଜେଟେଡ୍ ଅଫିସରଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ଏହି ସାର୍ଟିଫିକେଟ୍ ପ୍ରମାଣିତ ହେବାର ଅସୁବିଧା ଦୂର ହେବ। ଆୟୋଗ ଦିଲ୍ଲୀ, ଜମ୍ମୁ ଏବଂ ଉଧମପୁରର ବିଭିନ୍ନ ରିଲିଫ୍ କ୍ୟାମ୍ପରେ ରହୁଥିବା କାଶ୍ମୀର ପ୍ରବାସୀ ଭୋଟରମାନଙ୍କୁ ନିର୍ଦ୍ଦିଷ୍ଟ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ରରେ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଭାବେ ମତଦାନ କରିବା କିମ୍ବା ପୋଷ୍ଟାଲ ବାଲଟ୍ ବ୍ୟବହାର କରିବାର ବିକଳ୍ପ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି। ଜମ୍ମୁରେ ୨୧ଟି, ଉଧମପୁରରେ ୧ଟି ଓ ଦିଲ୍ଲୀରେ ୪ଟି ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଛି। ସେହିପରି ମଣିପୁରରେ ଆଭ୍ୟନ୍ତରୀଣ ବିସ୍ଥାପିତ ବ୍ୟକ୍ତି (ଆଇଡିପି)ଙ୍କ ମତଦାନ ଅଧିକାର ସୁନିଶ୍ଚିତ କରିବା ପାଇଁ ୧୦ଟି ଜିଲ୍ଲାରେ ୯୪ଟି ସ୍ବତନ୍ତ୍ର ମତଦାନ କେନ୍ଦ୍ର (ଏସ୍ ପିଏସ୍) ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରାଯାଇଛି। ଗୋଟିଏ ଭୋଟରଙ୍କ ପାଇଁ ତେଙ୍ଗନୁପାଳ ଜିଲ୍ଲାରେ ଗୋଟିଏ ଏସପିଏସ୍ ଗଠନ କରାଯାଇଥିଲା। ୱେବକାଷ୍ଟିଂ/ଭିଡିଓଗ୍ରାଫି ଅଧୀନରେ ମତଦାନ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ରିଲିଫ୍ କ୍ୟାମ୍ପ ବାହାରେ ରହୁଥିବା ବିସ୍ଥାପିତ ବ୍ୟକ୍ତିମାନେ ମଧ୍ୟ ଏସପିଏସ୍ ରେ ଭୋଟ୍ ଦେଇପାରିବେ।